پورت شبکه چیست؟

پورت شبکه چیست؟

در شبکه های کامپیوتری، پورت به عنوان یک نقطه پایانی ارتباط عمل می کند و توسط پروتکل های لایه انتقال مانند UDP  و TCP استفاده می شود.
در سطح نرم افزار و درون یک سیستم عامل، پورت یک ساختار منطقی است که یک فرآیند خاص یا یک نوع سرویس شبکه را مشخص می کند.
بهترین راه برای درک پورت ها این است که به سیستم پستی فکر کنید. هنگام ارسال نامه، به نام شهر و نام خیابان نیاز دارید. وقتی نامه ای ارسال می شود اولین چیزی که خوانده می شود نام شهر است. سپس نامه ها بر اساس شهر ارسال می شود. هنگامی که نامه ها به دفتر توزیع نامه در شهر می رسند، آدرس خیابان بررسی می شود و سپس نامه به آدرس صحیح ارسال می شود.
پروتکل های لایه Transport، مانند  TCPو پروتکل UDP، داده ها را با استفاده از واحدهای داده پروتکل (PDU) انتقال می دهند. برای TCP، PDU یک بخش یا segment است و برای UDP یک دیتاگرام است. هر دو پروتکل از یک فیلد هدر برای مشخص کردن شماره پورت مبدأ و مقصد استفاده می کنند. 

شماره پورت ها درpacket header پروتکل حمل و نقل رمزگذاری می شوند و می توان آنها را نه تنها با هاست های ارسال و دریافت، بلکه با سایر اجزای زیرساخت شبکه تفسیر کرد. به طور خاص، فایروال ها معمولاً به گونه ای پیکربندی شده اند تا بسته ها را بر اساس شماره پورت مبدأ یا مقصد آنها متمایز کنند.
پورت ها، یک سرویس چندگانه یا  multiplexing serviceرا برای چندین سرویس یا چندین جلسه یا session ارتباطی، در یک آدرس شبکه ارائه می دهند. در مدل سرویس گیرنده-سرور، چندین جلسه ارتباط همزمان ممکن است برای یک سرویس آغاز شود.

 

شماره پورت

مفهوم شماره پورت توسط توسعه دهندگان اولیه ARPANET در همکاری غیررسمی مهندسان نرم افزار و مدیران سیستم ایجاد شد. اصطلاح شماره پورت در این زمان هنوز استفاده نمی شد و از اصطلاح شماره سوکت در مراحل اولیه توسعه شبکه استفاده می شد.
یک پورت شبکه خاص با شماره ای که معمولاً به عنوان شماره پورت، آدرس IP که پورت با آن ارتباط دارد و نوع پروتکل حمل و نقل مورد استفاده برای ارتباط شناخته می شود.
شماره پورت یک عدد صحیح بدون علامت 16 بیتی است که بین 0 تا 65535 متغیر است. به عنوان مثال، پورت 80 برای ترافیک HTTP استفاده می شود.

درصورتیکه از دستوراتی مانند

 netstat -n 

در ویندوز یا لینوکس استفاده می کنید، لیستی از آدرس های محلی (و پورت ها) و آدرس های خارجی (و پورت ها) که به آنها متصل شده است را مشاهده می کنید.
شماره های پورت خاص برای شناسایی خدمات خاص محفوظ است تا بسته ای که وارد می شود به راحتی به یک برنامه در حال اجرا ارسال شود.
برای این منظور، شماره های پورت کمتر از 1024 رایج ترین  خدمات مورد استفاده را مشخص می کنند و به آنها شماره پورت معروف گفته می شود. پورتهای با شماره بالاتر برای استفاده عمومی در برنامه ها موجود است و به عنوان پورتهای زودگذر شناخته می شوند.
برای TCP، شماره پورت 0 محفوظ است و نمی توان از آن استفاده کرد در حالی که برای UDP، پورت منبع اختیاری است و مقدار صفر به معنی عدم وجود پورت است.

 

انواع پورت های TCP و UDP

• پورت های معروف

 هنگامی که IP در حال پیاده سازی بود، تخصیص سرویسهایی که نیاز به استفاده از پورتهای خاص داشتند به کندی آغاز شد. پورت ها در ابتدا از کمترین شماره پورت تعیین شدند و به تدریج افزایش داده شدند.
پورتهای 1023-0 به عنوان پورتهای معروف شناخته می شوند زیرا توسط بسیاری از سرویسهای اصلی روی سرورهای یونیکس استفاده می شدند و اکثر آنها برای پیاده سازی به مجوزهای ویژه ای در سرور نیاز داشتند. Telnet (23) و SMTP (25) دو نمونه از این سرویس ها هستند.

شماره پورت های معروف در جدول زیر آورده شده است:

 

شماره پورت	پروتکل استفاده شده
20	پروتکل انتقال فایل (FTP) انتقال داده
21	File Transfer Protocol (FTP) Command Control
22	Secure Shell (SSH)
23	Telnet
25	SMTP
53	DNS
67,68	DHCP
80	HTTP
110	POP3
119	NNTP
123	NTP
143	IMAP
161	SNMP
194	IRC
443	HTTPS

 

•  پورت های ثبت شده

سازمان IANA یا Internet Assigned Numbers Authority لیستی از تمام سرویس هایی که در هر دو پورت معروف و پورت های ثبت شده اجرا می شوند را نگه می دارد. فرآیند ثبت نام یک ارتباط دائمی با شماره پورت و سرویس ایجاد می کند.
این سرویسها همه سرویسهای طولانی مدت هستند و به پورتهای بین 1024 تا 49151 اختصاص داده می شوند. پروتکل The Microsoft Remote Desktop Protocol یا RDP (3389) وNetwork File System یا NFS (2049) دو نمونه از پورت های ثبت شده هستند.

• پورتهای پویا یا خصوصی

 همه پورتهای دیگر، از 49152 تا 65535، به عنوان پورتهای پویا یا خصوصی شناخته می شوند. این پورت ها به طور دائم با هیچ سرویسی مرتبط نیستند.
اگرسرویس خود را ایجاد می کنید، می توانید آن را طوری تنظیم کنید که از هر پورت پویایی که می خواهید استفاده کند، اما شخص دیگری ممکن است سرویس خود را ایجاد کند و از همان پورت استفاده کند. تا زمانی که هر دو سرویس را بر روی یک میزبان IP نصب نکنید، مشکلی ایجاد نمی کند. در صورتیکه هر دو سرویس بر روی یک میزبان IP نصب شوند به این دلیل که هر دو می خواهند از یک پورت یکسان استفاده کنند، امکان پذیر نیست.
مانند این است که دو نفر تلفن های خود را در یک اداره به یک دوشاخه وصل کرده باشند و این امکان ندارد. اگر شما دارای یک پورت ثبت شده برای کار هستید، توسعه دهنده دیگر نمی تواند ازهمان سرویس استفاده کند و این مشکل نباید رخ دهد.

 

استفاده از شماره پورت در URL

گاهی اوقات شماره پورت در URL ها دیده می شود. به طور پیش فرض، HTTP از پورت 80 و HTTPS از پورت 443 استفاده می کند اما URL مانند

http://www.example.com:8080/path/  

مشخص می کند که مرورگر وب به پورت 8080 سرورHTTP متصل شود.

 

اسکن پورت

تلاش برای اتصال متناوب به طیف وسیعی از پورت ها بر روی یک میزبان معمولاً به عنوان اسکن پورت شناخته می شود. اسکن پورت فرآیندی است که طی آن تمام پورت‌های یک آدرس IP بررسی می‌شود تا پورت‌های باز یا بسته‌ آن به دست بیاید. 

اسکن پورت یک روش خیلی موثر برای پیدا کردن آسیب‌پذیری‌های یک سیستم است. اسکن پورت می‌تواند به یک مهاجم  یا هکر در پیدا کردن نقاط ضعف کمک کرده و راهی برای نفوذ به سیستم را ارائه دهد. بنابراین در یک شرکت می توان سیستم‌های خود را اسکن کرده و سرویس‌هایی که در معرض دید قرار دارند را شناسایی نموده و راهی برای ایمن‌سازی آن‌ها پیدا نمود.

 

پورت اترنت چیست؟

پورت های اترنت را می توان سوکت یا جک نیز نامید. عملکرد اصلی پورت اترنت ایجاد اتصال اترنت است. اتصالات اترنت را می توان بین رایانه ها، سرورها، سوئیچ ها، هاب ها، روترها، مودم ها، کنسول های بازی، چاپگرها و موارد دیگر ایجاد کرد. هنگامی که چندین دستگاه متصل می شوند، LAN (شبکه محلی) ، WAN (شبکه گسترده) یا MAN (شبکه های منطقه شهری) نامیده می شود. اندازه این نوع شبکه ها مختلف است. اکثر شبکه های خانه یک LAN (شبکه محلی) خواهد بود. یکی از بخشهای حیاتی این شبکه، پورت اترنت است.
پورت اترنت یک دستگاه را به بسیاری از دستگاه های مختلف متصل می کند. متداول ترین نوع اتصال برای پورت اترنت از رایانه به روتر است و برای برقراری اتصال اینترنت به دستگاه دلخواه شما استفاده می شود.

 

 پورت اترنت چگونه کار می کند؟

متداول ترین روش اتصال پورت اترنت استفاده از کابل  patch است. یک کابل پچ یک زوج به هم تابیده مسی با کانکتورهای RJ45 در هر دو طرف آن می باشد. شما یک طرف کابل را به پورت وصل می کنید و همین کار را در دستگاه دیگر انجام دهید. سپس ارتباط بین هر دو دستگاه ایجاد می شود.
این کار را می توان از رایانه به روتر، روتر به مودم، روتر به سوئیچ و هر وسیله که دارای پورت اترنت است انجام داد.

 

TCP Port 8000 چیست؟

معمولاً برای محیط های توسعه نرم افزار وب سرور استفاده می شود و به طور کلی نباید مستقیماً در اینترنت قرار گیرد.

جمع بندی

در این مقاله اطلاعات جامعی در مورد مفهوم پورت شبکه، شماره پورت، انواع پورت، پورت اترنت و اسکن پورت و ... ارائه گردید.

امیدواریم این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد. اگر سوالی دارید که در این مقاله پاسخش را پیدا نکردید، در قسمت کامنت ها سوال خود را مطرح کنید، کارشناسان ما در کمتر از چند دقیقه به سوالات پاسخ خواهند داد.

این مقاله را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.

موفق باشید.